Tỉnh Houaphanh là một trong những khu vực nghèo nhất của Lào. Năm 1998, 3/4 dân số được xếp loại nghèo. Năm 2002, GDP bình quân đầu người là 50-204 USD, so với mức bình quân chung cả nước là 350 USD.[16] Các hạn chế về kinh tế xã hội làm cho tỉnh có tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh và tiếp cận với nước sạch và các cơ sở y tế còn thấp hơn mức bình quân chung của cả nước.[16]

Tre là rất quan trọng ở các vùng nông thôn của tỉnh và được sử dụng làm vật liệu xây dựng chính. Phụ nữ đóng một vai trò quan trọng trong việc thu hái măng.[16] Tại huyện Viengxay, có hai nhà máy chế biến tre nứa sản xuất các mặt hàng như chiếu tre, hàng rào, đũa và tăm cho thị trường Việt Nam.[16] Nhìn chung, ngành công nghiệp chế biến tre vẫn chưa phát triển, và người dân khó tìm được thị trường cho hàng hoá của mình.[16]

Sam Neua, trung tâm tỉnh, là trung tâm thị trường quan trọng nhất cho thương mại khu vực. Nhiều người dân đến đây để bán hàng hóa, đặc biệt là hàng thủ công mỹ nghệ và hàng dệt may nổi tiếng của mình. Các làng Saleu và Nasala ở huyện Xiengkhor dọc theo tuyến đường số 6 nổi tiếng về kỹ năng nghề dệt và làm đồ thủ công.[5]Sam Tai nổi tiếng với hàng dệt may của nó.[6]

Trồng lúa là hoạt động sản xuất phổ biến trong tỉnh, mặc dù nông nghiệp sử dụng ít nhân lực hơn chăn nuôi. Các cây công nghiệp chính gồm ngô, vừng, đậu tương, và cây thuốc như man on ling, duk duea và "kalamong", giấy mulberry, styrax, cardamon và cinnamon.[16] Có tới 15% tham gia vào trồng trọt opium và có tới 10 phần trăm tham gia vào sản xuất thủ công mỹ nghệ.[16] Các nỗ lực kiểm soát việc trồng cây thuốc phiện đã được thực hiện thông qua Dự án Kiểm soát Cây thuốc phiện và Dự án Houaphanh.[17][18]

Một kế hoạch phát triển du lịch đã được xây dựng cho tỉnh nhằm khai thác các hang động làm điểm tham quan du lịch, cung cấp thông tin và dịch vụ tại đây.[19]

Ngân hàng Phát triển Châu Á đã khởi động một dự án vào năm 2006 tập trung vào nhóm 31 làng thuộc huyện Xamneua và huyện Xamtai để giúp người dân thoát khỏi việc trồng cây thuốc phiện chuyển sang làm nương rẫy; đến năm 2006, diện tích cây thuốc phiện được trồng trên địa bàn tỉnh ước tính khoảng 30 ha. Dự án bao gồm các chương trình tăng thu nhập, bảo tồn tài nguyên rừng, xoá bỏ thuốc phiện và thí điểm các dự án thí điểm để gia tăng nguồn thu nhập cho dân cư.[20]